Elektryczność jest bezpieczną, czystą i cichą metodą przekazywania energii. Jednakże, to pozornie łagodne źródło energii, gdy przypadkowo wejdzie w kontakt z materiałem przewodzącym, takim jak ludzie, zwierzęta lub metale, umożliwia uwolnienie energii, która może spowodować poważne szkody lub utratę życia. Stała świadomość jest niezbędna, aby uniknąć i zapobiec niebezpieczeństwu związanemu z przypadkowym uwolnieniem energii elektrycznej.

Podstawowe zagrożenia związane z elektrycznością to:

• Porażenie prądem elektrycznym
• Oparzenia elektryczne
• Pożary i eksplozje elektryczne
• Wyładowania łukowe
• Zagrożenia wtórne.

Używanie przenośnego sprzętu elektrycznego może prowadzić do zwiększenia prawdopodobieństwa wystąpienia tych zagrożeń.

Porażenie prądem elektrycznym i oparzenia

Porażenie prądem elektrycznym to konwulsyjna reakcja ludzkiego ciała na przepływ przez nie prądu elektrycznego. Odczuciu porażenia towarzyszy ból, a w cięższych przypadkach oparzenie. Wstrząs może być spowodowany niskim napięciem, wysokim napięciem lub wyładowaniem atmosferycznym. Większość wypadków porażenia prądem elektrycznym ma miejsce, gdy człowiek staje się drogą do ziemi dla przewodnika pod napięciem.

Skutki porażenia prądem elektrycznym i wynikająca z tego ciężkość obrażeń zależą od wielkości prądu elektrycznego przepływającego przez ciało, który z kolei zależy od napięcia i oporu elektrycznego skóry. Jeżeli skóra jest mokra, porażenie prądem o napięciu sieciowym (220/240 V) może być śmiertelne. Skutki porażenia prądem są bardzo zależne od warunków panujących w danym momencie, ale zawsze są niebezpieczne i należy ich unikać. Oparzenia elektryczne są zazwyczaj poważniejsze niż oparzenia spowodowane ciepłem, ponieważ mogą one wniknąć głęboko w tkanki ciała.

Wpływ prądu elektrycznego na organizm człowieka zależy od jego drogi przez ciało (np. ręka do ręki lub ręka do nogi), częstotliwości prądu, czasu trwania porażenia i wielkości prądu. Wielkość prądu zależy od czasu trwania kontaktu i oporu elektrycznego tkanek ciała. Opór elektryczny ciała jest największy w skórze i wynosi około 100 000 omów; może on jednak zostać zmniejszony o współczynnik 100, gdy skóra jest mokra.

Ciało pod skórą stawia bardzo mały opór elektryczności ze względu na bardzo wysoką zawartość wody i chociaż ogólna oporność ciała różni się znacznie u różnych osób i w ciągu życia każdej osoby, to średnio wynosi 1000 omów. Skóra zraniona, posiniaczona lub uszkodzona znacznie obniża opór elektryczny człowieka i nie należy podejmować prac przy urządzeniach elektrycznych, jeśli uszkodzona skóra nie jest zabezpieczona.

Prąd elektryczny o natężeniu 1 mA jest wyczuwalny dotykiem, a prąd o natężeniu 10 mA powoduje skurcz mięśni, co może uniemożliwić osobie uwolnienie przewodnika, a jeśli klatka piersiowa znajdzie się na drodze prądu, może to uniemożliwić ruchy oddechowe, powodując asfiksję. Prąd przechodzący przez klatkę piersiową może również powodować fibrylację serca (drgania mięśnia sercowego) i zaburzać normalny rytm serca, choć jest to prawdopodobne tylko w określonym zakresie prądów.

Wstrząs może również spowodować całkowite zatrzymanie pracy serca (zatrzymanie akcji serca), co prowadzi do zaprzestania oddychania. Prąd przechodzący przez ośrodek oddechowy w mózgu może spowodować zatrzymanie oddechu, który nie reaguje szybko na przerwanie kontaktu elektrycznego. Takie skutki dla serca i układu oddechowego mogą być wywołane przez prądy o natężeniu już od 25 mA. Nie jest możliwe precyzyjne określenie wartości progowej prądu, ponieważ zależy ona od warunków otoczenia w danym momencie, a także od wieku, płci, masy ciała i stanu zdrowia danej osoby.

Oparzenia skóry występują w miejscu kontaktu elektrycznego ze względu na wysoką oporność skóry. Oparzenia te mogą być głębokie, wolno się goją i często pozostawiają trwałe blizny. Oparzenia mogą również wystąpić wewnątrz ciała wzdłuż drogi prądu elektrycznego, powodując uszkodzenie tkanki mięśniowej i komórek krwi.

Postępowanie w przypadku porażenia prądem elektrycznym i oparzeń

Istnieje wiele doskonałych plakatów ilustrujących procedury pierwszej pomocy w przypadku porażenia prądem elektrycznym. Plakaty takie powinny być umieszczone w pobliżu skrzynek elektrycznych lub wyłączników izolacyjnych.

Zalecana procedura postępowania z osobą nieprzytomną, która doznała porażenia prądem elektrycznym o niskim napięciu jest następująca:

1. Po znalezieniu osoby porażonej prądem elektrycznym należy wszcząć alarm wzywając na pomoc współpracowników (w tym przeszkoloną osobę udzielającą pierwszej pomocy).
2. Wyłączyć zasilanie, jeżeli jest to możliwe i/lub znane jest położenie wyłącznika awaryjnego.
3. Wezwać karetkę pogotowia.
4. Jeżeli nie jest możliwe wyłączenie zasilania, należy odepchnąć lub odciągnąć osobę od przewodnika, używając przedmiotu wykonanego z dobrego izolatora, np. drewnianego krzesła lub miotły. Pamiętaj, aby stanąć na suchym materiale izolacyjnym, np. drewnianej palecie, gumowej macie lub drewnianej skrzyni. Jeśli te środki ostrożności nie zostaną podjęte, ratownik również zostanie porażony prądem.
5. Jeżeli poszkodowany oddycha, należy ułożyć go w pozycji wyjściowej, aby zapewnić drożność dróg oddechowych i w razie potrzeby umożliwić opróżnienie jamy ustnej.
6. Jeśli osoba nie oddycha, zastosuj resuscytację metodą usta-usta, a w przypadku braku tętna - uciskanie klatki piersiowej. Gdy osoba oddycha normalnie, należy ułożyć ją w pozycji wydobywania.
7. Opatrz wszelkie oparzenia, nakładając na nie sterylny opatrunek i zabezpieczając bandażem. Nie należy dotykać luźnej skóry ani pęcherzy, ani też nakładać na ranę oparzeniową żadnych balsamów czy maści.
8. Jeżeli poszkodowany odzyska przytomność, należy postępować jak w przypadku zwykłego wstrząsu.
9. Pozostać przy osobie do czasu przewiezienia jej do szpitala lub miejscowej przychodni.

Należy pamiętać, że porażenie prądem elektrycznym o wysokim napięciu jest zazwyczaj natychmiastowo śmiertelne. Po znalezieniu osoby, która została porażona prądem elektrycznym o wysokim napięciu, należy powiadomić policję i zakład energetyczny.

Jeżeli osoba pozostaje w kontakcie lub w odległości mniejszej niż 18 m od źródła prądu, nie należy zbliżać się do niej na odległość mniejszą niż 18 m, dopóki źródło prądu nie zostanie odłączone, a służby ratownicze nie wydadzą zezwolenia. Prąd o wysokim napięciu może się "wyładować" na odległość mniejszą niż 18 m, powodując porażenie prądem elektrycznym ratownika.

Pożary i eksplozje elektryczne

Ponad 25% wszystkich pożarów ma przyczynę związaną z wadliwym działaniem urządzeń elektrycznych, przewodów lub obu tych elementów. Pożary elektryczne są często spowodowane brakiem należytej staranności w konserwacji i użytkowaniu instalacji i urządzeń elektrycznych. Energia elektryczna, która zapewnia ciepło i światło oraz napędza silniki elektryczne, jest w stanie spowodować zapłon materiałów izolacyjnych lub innych materiałów palnych, jeśli sprzęt jest niewłaściwie użytkowany, nie jest odpowiedni do przenoszenia obciążenia elektrycznego lub nie jest właściwie zainstalowany i konserwowany.

Najczęstszymi przyczynami pożarów w instalacjach elektrycznych są zwarcia, przegrzanie przewodów i urządzeń, zapłon łatwopalnych gazów i oparów oraz zapłon substancji palnych w wyniku statycznych wyładowań elektrycznych.

Do zwarć dochodzi, jak wspomniano wcześniej, w przypadku uszkodzenia izolacji i niezamierzonego przepływu prądu między dwoma przewodnikami lub między jednym przewodnikiem a ziemią. Wielkość prądu zależy m.in. od napięcia, stanu materiału izolacyjnego i odległości między przewodnikami.

Na początku przepływ prądu będzie niewielki, ale w miarę rozwoju uszkodzenia prąd będzie wzrastał, a obszar wokół uszkodzenia będzie się nagrzewał. Z czasem, jeżeli uszkodzenie będzie się utrzymywać, nastąpi całkowite przerwanie izolacji i przez uszkodzenie popłynie nadmierny prąd. Jeśli bezpiecznik nie zadziała lub przekroczy zalecaną wartość znamionową, nastąpi przegrzanie i powstanie pożar. Pożar może być również spowodowany, jeżeli w pobliżu rozgrzanego przewodu znajduje się materiał palny lub wyrzucane są gorące iskry.

Zwarcia są najbardziej prawdopodobne w miejscach, gdzie urządzenia elektryczne lub kable są narażone na uszkodzenia spowodowane wyciekiem wody lub uszkodzeniami mechanicznymi. Skręcone lub zagięte kable mogą również powodować uszkodzenia materiałów izolacyjnych. Pokrywy rewizyjne i skrzynki kablowe są szczególnie problematycznymi miejscami. Należy podjąć skuteczne kroki w celu zapobieżenia przedostawaniu się wilgoci, ponieważ zmniejszy to lub wyeliminuje ryzyko. Pokrywy mogą same w sobie stanowić problem, szczególnie w obszarach zakurzonych, gdzie pył może gromadzić się na płaskich powierzchniach izolacyjnych, co może prowadzić do ścierania się przewodów pod różnymi napięciami i w konsekwencji do uszkodzenia izolacji.

Wnętrze paneli kontrolnych powinno być utrzymywane w czystości i wolne od kurzu za pomocą odpowiedniego odkurzacza. Przegrzanie kabli i urządzeń może nastąpić w przypadku ich przeciążenia. Sprzęt i obwody elektryczne są zazwyczaj przystosowane do przewodzenia określonego bezpiecznego prądu, który utrzymuje wzrost temperatury przewodników w obwodzie lub urządzeniu w dopuszczalnych granicach i zapobiega możliwości powstania pożaru. Te bezpieczne prądy określają maksymalny rozmiar bezpiecznika (wartość znamionowa bezpiecznika) wymaganego dla danego urządzenia.

Częstą przyczyną przeciążenia obwodu jest użycie sprzętu i kabli, które są zbyt małe dla nałożonego obciążenia elektrycznego. Jest to często spowodowane przez dodawanie coraz większej ilości sprzętu do obwodu, co powoduje przekroczenie jego pierwotnej specyfikacji. W biurach, nadmierne użycie wielogniazdkowych, nieuziemionych adapterów gniazdkowych może powodować problemy z przeciążeniem (czasami znane jako efekt choinki).

Nowoczesne gniazdka wielokrotne są znacznie bezpieczniejsze, ponieważ prowadzą do jednej wtyczki z bezpiecznikiem i nie mogą być łatwo przeciążone. Inną przyczyną przeciążenia jest uszkodzenie mechaniczne lub zużycie silnika elektrycznego i napędzanych maszyn. Silniki należy utrzymywać w dobrym stanie, zwracając szczególną uwagę na powierzchnie łożysk. Bezpieczniki nie zawsze zapewniają całkowitą ochronę przed przeciążeniem silników, a w niektórych przypadkach może dojść do silnego nagrzania bez aktywacji bezpieczników. Luźne połączenia kablowe są jedną z najczęstszych przyczyn przegrzania i mogą być łatwo wykryte (podobnie jak przeciążone kable) za pomocą badania termowizyjnego (technika, która wskazuje obecność gorących punktów).

Spiętrzenie kabli może również powodować nadmierne nagrzewanie się kabla wewnętrznego, co prowadzi do zagrożenia pożarowego. Może się to zdarzyć w przypadku bębnów przedłużaczy kablowych, które zostały tylko częściowo rozwinięte, używanych do urządzeń wysokoenergetycznych, takich jak grzejniki elektryczne. Wentylacja jest niezbędna do utrzymania bezpiecznej temperatury w większości urządzeń elektrycznych, a przegrzanie może nastąpić, jeżeli wentylacja jest w jakikolwiek sposób utrudniona lub ograniczona.

Wszystkie urządzenia elektryczne muszą być wolne od wszelkich przeszkód, które ograniczają swobodny dopływ powietrza do urządzenia, a w szczególności do otworów wentylacyjnych. Większość sprzętu elektrycznego albo iskrzy podczas normalnej pracy, albo może iskrzyć w warunkach awarii. Niektóre urządzenia elektryczne, takie jak grzejniki elektryczne, są specjalnie zaprojektowane do wytwarzania wysokich temperatur. Okoliczności te stwarzają zagrożenia pożarowe i wybuchowe, które wymagają bardzo starannej oceny w miejscach, gdzie stosowane są procesy mogące wytwarzać palne stężenia gazów lub oparów, lub gdzie przechowywane są palne ciecze. Prawdopodobnie wiele pożarów jest spowodowanych statycznymi wyładowaniami elektrycznymi.

Elektryczność statyczna może, ogólnie rzecz biorąc, być wyeliminowana poprzez staranne projektowanie i dobór materiałów stosowanych w urządzeniach i instalacjach oraz materiałów stosowanych w wytwarzanych produktach. Jeżeli uniknięcie powstawania elektryczności statycznej jest niepraktyczne, należy opracować sposób jej kontroli. W przypadku obecności materiałów łatwopalnych, zwłaszcza gazów lub pyłów, istnieje duże niebezpieczeństwo pożaru i wybuchu, nawet w przypadku niewielkiego wyładowania elektryczności statycznej.

Kontrolę i zapobieganie elektryczności statycznej omówiono bardziej szczegółowo w dalszej części. W miarę możliwości należy unikać stosowania urządzeń elektrycznych w potencjalnie łatwopalnej atmosferze. Jednak w wielu przypadkach sprzęt elektryczny musi zostać użyty i w takich przypadkach normy dotyczące konstrukcji sprzętu powinny być zgodne z przepisami dotyczącymi sprzętu i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem, znanych jako ATEX.

Szczegóły dotyczące klasyfikacji lub podziału obszarów na strefy zawarte są w przepisach o substancjach niebezpiecznych i atmosferze wybuchowej oraz w ACOPs. Przed instalacją urządzeń elektrycznych w miejscach, w których mogą występować łatwopalne opary lub gazy, obszar musi zostać podzielony na strefy zgodnie z przepisami dotyczącymi substancji niebezpiecznych i atmosfery wybuchowej, a zapisy dotyczące podzielonych na strefy obszarów muszą zostać naniesione na rysunki budowlane i skorygowane w przypadku zmiany obszaru podzielonego na strefy.

Instalacja i konserwacja urządzeń elektrycznych w potencjalnie łatwopalnej atmosferze jest zadaniem specjalistycznym. Może być ono wykonywane wyłącznie przez elektryków lub mechaników przyrządów, którzy zostali przeszkoleni zgodnie z normami ATEX. W przypadku pożaru urządzeń elektrycznych, pierwszą czynnością musi być odłączenie zasilania, tak aby obwód nie był pod napięciem. Osiąga się to poprzez wyłączenie zasilania na głównym wyłączniku izolacyjnym lub w innym odpowiednim punkcie systemu.

Jeżeli odłączenie prądu nie jest możliwe, pożar należy zwalczać w sposób, który nie spowoduje dodatkowego zagrożenia. Konieczne jest użycie nieprzewodzącego środka gaśniczego, takiego jak dwutlenek węgla lub proszek gaśniczy. Po ugaszeniu takiego pożaru należy uważnie obserwować, czy nie pojawiają się ponowne ogniska pożaru, aż do momentu usunięcia usterki. Ponowny zapłon stanowi szczególny problem w przypadku użycia gaśnic na dwutlenek węgla, chociaż może dojść do uszkodzenia mniejszej ilości sprzętu niż w przypadku użycia proszku. Wreszcie, szanse wystąpienia pożaru elektrycznego są znacznie zmniejszone, jeżeli pierwotna instalacja została wykonana przez kompetentnych elektryków pracujących zgodnie z uznanymi standardami, takimi jak Kodeks Postępowania Instytucji Inżynierów Elektryków (Institution of Electrical Engineers' Code of Practice). Ważne jest również posiadanie systemu regularnych testów i inspekcji, aby można było przeprowadzać konserwację naprawczą.

Wyładowania elektryczne

Osoba, która stoi na ziemi zbyt blisko przewodnika wysokiego napięcia może doznać oparzeń w wyniku formowania się łuku elektrycznego. Takie oparzenia mogą być rozległe i obniżać odporność skóry, tak że porażenie prądem elektrycznym może przyczynić się do zwiększenia skutków ubocznych. Usterki łuku elektrycznego mogą powodować czasową ślepotę poprzez spalenie siatkówki oka, co może prowadzić do dodatkowych zagrożeń wtórnych.

Ilość energii elektrycznej jest równie ważna jak wielkość napięcia, ponieważ napięcie określi odległość, na jaką przemieści się łuk elektryczny. Ryzyko powstania łuku można zmniejszyć poprzez izolację przewodów pod napięciem. Silne pola elektromagnetyczne powodują powstawanie ładunków powierzchniowych na ludziach. Jeśli ładunki te gromadzą się, wpływa to na odczucia skórne, a wyładowania iskrowe do ziemi mogą powodować miejscowy ból lub siniaki. Czy długotrwałe narażenie na silne pola ma jakiekolwiek inne znaczące skutki dla zdrowia nie zostało udowodnione. Jednak działanie wszczepionego rozrusznika serca może zostać zakłócone przez bliskie sąsiedztwo jego użytkownika z silnym polem elektromagnetycznym.

Elektryczność statyczna

Elektryczność statyczna powstaje w wyniku gromadzenia się elektronów na słabych przewodnikach elektrycznych lub materiałach izolacyjnych. Materiały te mogą mieć postać gazową, ciekłą lub stałą i mogą obejmować łatwopalne ciecze, proszki, folie i granulki z tworzyw sztucznych. Tworzywa sztuczne charakteryzują się wysoką odpornością, która umożliwia im utrzymywanie ładunków elektrostatycznych przez długi czas. Wytworzenie ładunków statycznych może być spowodowane szybkim oddzieleniem materiałów o wysokiej izolacji w wyniku tarcia lub przeniesieniem ładunków z jednego materiału o wysokim ładunku na drugi w polu elektrycznym w wyniku indukcji.

Statyczne porażenie prądem, spowodowane na przykład zamknięciem drzwi metalową klamką, może wytworzyć napięcie przekraczające 10 000 V. Ponieważ prąd płynie przez bardzo krótki okres czasu, rzadko dochodzi do poważnego uszkodzenia ciała. Jednakże wyładowania elektrostatyczne mogą być wystarczające do spowodowania poważnego porażenia prądem elektrycznym i zawsze stanowią potencjalne źródło zapłonu w obecności łatwopalnych cieczy, pyłów lub proszków.

Jest to szczególny problem w tych częściach przemysłu poligraficznego, gdzie na szybkich prasach zwojowych stosuje się farby na bazie rozpuszczalników. Pył mączny w młynie również uległ zapaleniu na skutek elektryczności statycznej. Elektryczność statyczna może gromadzić się zarówno na materiałach, jak i na ludziach. Gdy naładowana osoba zbliży się do łatwopalnych gazów lub oparów i iskra spowoduje zapłon substancji, powstałe w ten sposób eksplozja lub pożar często powodują poważne obrażenia.

W takich sytuacjach należy stosować skuteczne systemy kontroli statycznej. Uderzenia piorunów są naturalną formą elektryczności statycznej i powodują rozproszenie dużych ilości energii elektrycznej w krótkim czasie w ograniczonej przestrzeni z różnym stopniem uszkodzenia. Prąd wytwarzany w zdecydowanej większości przypadków uderzeń przekracza 3000 A w krótkim czasie. Przed uderzeniem potencjał elektryczny pomiędzy chmurą a ziemią może wynosić około 100 milionów woltów, a energia wyzwolona w szczytowym momencie może wynosić około 100 milionów watów na metr uderzenia.

Potrzeba zapewnienia ochrony odgromowej zależy od wielu czynników, do których należą:

• ryzyko wystąpienia uderzenia; liczbę osób, które mogą zostać dotknięte;
• położenie konstrukcji oraz bliskość innych wysokich konstrukcji w pobliżu;
• rodzaj konstrukcji, w tym zastosowane materiały;
• zawartość konstrukcji lub budynku (w tym wszelkie substancje łatwopalne);
• wartość budynku i jego zawartości.

Szczególnie w przypadku substancji łatwopalnych konieczna jest fachowa konsultacja z firmą specjalizującą się w ochronie odgromowej. Uderzenia pioruna mogą również spowodować całkowite zniszczenie i/lub znaczne zakłócenia w funkcjonowaniu sprzętu elektronicznego.

Przenośne urządzenia elektryczne

Przenośny i przewoźny sprzęt elektryczny jest zdefiniowany przez Health and Safety Executive jako "nie będący częścią stałej instalacji, ale może być podłączony do stałej instalacji za pomocą elastycznego kabla i albo gniazda i wtyczki, albo skrzynki odgałęźnej lub podobnych środków". Może być trzymany w ręku lub obsługiwany ręcznie podczas podłączania do zasilania lub jest przeznaczony lub może być przemieszczany podczas podłączania do zasilania.

Sprzęt pomocniczy, taki jak przedłużacze, wtyczki i gniazda, używany z narzędziami przenośnymi, jest również klasyfikowany jako sprzęt przenośny. Termin "przenośny" oznacza zarówno przenośny jak i przewoźny. Prawie 25% wszystkich wypadków elektrycznych podlegających zgłoszeniu dotyczy przenośnego sprzętu elektrycznego (znanego jako urządzenia przenośne). Podczas gdy większość tych wypadków spowodowana jest porażeniem prądem, ponad 2000 pożarów każdego roku jest wywoływanych przez wadliwe przewody stosowane w urządzeniach przenośnych, spowodowane brakiem skutecznej konserwacji.

Przenośne narzędzia elektryczne często stwarzają wysokie ryzyko obrażeń, które często jest spowodowane warunkami, w jakich są one używane. Warunki te obejmują użycie wadliwego lub nieodpowiedniego sprzętu oraz, w rzeczy samej, niewłaściwe użycie sprzętu. Musi istnieć system rejestrowania kontroli, konserwacji i naprawy tych narzędzi. W przypadku stosowania wtyczek i gniazdek w narzędziach przenośnych należy zapewnić wystarczającą liczbę gniazdek dla całego sprzętu i nie wolno stosować adapterów.

Wiele wypadków jest spowodowanych wadliwymi przewodami elastycznymi, przedłużaczami, wtyczkami i gniazdami, szczególnie gdy te elementy są zawilgocone lub zużyte. Wypadki często zdarzają się w przypadku kontaktu z częścią narzędzia, która znalazła się pod napięciem (prawdopodobnie pod napięciem sieciowym), podczas gdy użytkownik stoi na uziemionej powierzchni przewodzącej lub ma z nią kontakt.

Jeżeli napięcie w sieci elektrycznej wynosi ponad 50 Vac, porażenie prądem elektrycznym, którego może doznać osoba w wyniku takiego wadliwego sprzętu, jest potencjalnie śmiertelne. W niekorzystnych warunkach otoczenia, takich jak wilgotna lub mokra atmosfera, nawet niższe napięcia mogą być niebezpieczne. Przenośny sprzęt elektryczny nie powinien być używany w atmosferze łatwopalnej, jeśli można tego uniknąć, a także musi być zgodny z wszelkimi normami właściwymi dla danego środowiska.

Zawsze, gdy jest to możliwe, jako alternatywę należy również stosować sprzęt napędzany powietrzem. Niektóre urządzenia przenośne wymagają znacznej mocy do działania i mogą wymagać napięcia wyższego niż zwykle stosowane w narzędziach przenośnych, tak aby natężenie prądu było utrzymywane na rozsądnym poziomie. W takich przypadkach należy zastosować przewody zasilające z oddzielnym przewodem uziemiającym i ekranem uziemiającym.

Należy również stosować przekaźniki różnicowo-prądowe i sprzęt do monitorowania uziemienia, a także istotne wtyczki i gniazda przeznaczone do tego typu systemów. Sprzęt elektryczny jest bezpieczny, jeżeli jest właściwie dobrany, używany i konserwowany. Ważne jest jednak, aby warunki środowiskowe były zawsze starannie przemyślane. Zagrożenia związane z urządzeniami przenośnymi wzrastają wraz z częstotliwością ich używania i surowością otoczenia (place budowy są często szczególnie niebezpieczne pod tym względem). Czynniki te muszą być brane pod uwagę przy opracowywaniu procedur kontroli, testowania i konserwacji.

Zagrożenia wtórne

Należy pamiętać, że z przenośnym sprzętem elektrycznym wiążą się inne zagrożenia, takie jak ścieranie i uderzenia, hałas i wibracje. Wzdłużne przewody stosowane w przenośnym sprzęcie oraz podwyższone gniazda stanowią poważne zagrożenie potknięciem i należy je stosować ze szczególną ostrożnością w pobliżu przejść dla pieszych.

Napędy elektryczne powinny być zawsze zabezpieczone przed ryzykiem zaplątania. Zagrożenia wtórne to dodatkowe zagrożenia, które pojawiają się w wyniku zagrożenia elektrycznego. Bardzo ważne jest, aby zagrożenia te zostały uwzględnione podczas oceny ryzyka.

Porażenie prądem elektrycznym może doprowadzić do upadku z wysokości, jeżeli do porażenia doszło na rusztowaniu, lub do zderzenia z pojazdem, jeżeli ofiara upadnie na jezdnię. Podobnie pożar elektryczny może prowadzić do wszystkich związanych z nim zagrożeń pożarowych opisanych w rozdziale 13 (np. uduszenia, oparzeń i zawalenia się konstrukcji), a oparzenia elektryczne mogą łatwo prowadzić do zakażeń.